Wet- en regelgeving
Hier vindt u de wet- en regelgeving die van toepassing is op crowdfundingdienstverleners. Met name de Europese crowdfundingverordening is relevant. Voor een aantal crowdfundingdienstverleners geldt dat zij nog vallen onder nationaal regime (ontheffinghouders of BO-vergunninghouders).
Europese crowdfundingverordening
De European Crowdfunding Service Providers Regulation (ECSPR) is een Europese verordening die in werking is getreden op 10 november 2021. Deze regelgeving is gericht op het harmoniseren van crowdfundingdiensten in de Europese Unie, en geldt voor ondernemingen die online platformen aanbieden waarop bedrijven financiering ophalen via leningen of effecten (zoals aandelen of obligaties) zonder plaatsingsgarantie (inclusief het ontvangen en doorgeven van de orders).
De vergunning kan worden aangevraagd bij de AFM. De AFM toetst of deze partijen voldoen aan de vereisten en de doelstellingen van de ECSPR.
Maar wanneer valt uw onderneming nu precies onder deze regels? Op deze pagina leggen wij uit welke criteria bepalend zijn voor de toepasselijkheid van de ECSPR, en welke misverstanden vaak bestaan over uitzonderingen of vrijstellingen.
Doelstelling
De ECSPR is onderdeel van de Europese Kapitaalmarktunie waarbij gestreefd wordt naar harmonisatie van de EU-kapitaalmarkten. Met de ECSPR wordt zoveel mogelijk gewaarborgd dat in alle EU-landen dezelfde regels gelden voor crowdfundingdienstverleners, met als doel om:- De toegang tot financiering voor ondernemingen te verbeteren, met name voor het MKB;
- Beleggers beter te beschermen door transparante informatie-eisen en risicowaarschuwingen;
- Grensoverschrijdende dienstverlening te vergemakkelijken voor crowdfundingplatformen.
Deze regelgeving heeft rechtstreekse werking in alle EU-lidstaten en vereist een vergunning voor het aanbieden van crowdfundingdiensten binnen de EU.
Wanneer valt uw onderneming onder de ECSPR?
Uw onderneming valt onder de regels van de ECSPR als u een crowdfundingdienstverlener bent, oftewel een partij die via een online platform investeringen in projecten van zakelijke aard mogelijk maakt in de vorm van:- Leningen;
- Effecten zoals aandelen of obligaties zonder plaatsingsgarantie (inclusief het ontvangen en doorgeven van de orders);
- U biedt een online platform aan waarop investeringen worden gefaciliteerd tussen ondernemers (projecteigenaren) en beleggers (investeerders);
- De investeringen worden openbaar aangeboden, en zijn beschikbaar voor meerdere (niet vooraf geselecteerde) beleggers. Voor de openbaarheid van het platform is het niet relevant hoeveel investeerders uiteindelijk investeren, het gaat om wijze van aanbieden;
- De totale investering per project blijft onder de grens van €5 miljoen per 12 maanden;
- U richt zich op de Europese markt, of biedt diensten aan binnen de EU.
- Ervaring of status van de beleggers: Het maakt geen verschil of de dienstverlening wordt aangeboden aan professionele - of aan particuliere beleggers. De ECSPR is van toepassing zodra het aanbod via een platform toegankelijk is voor een publiek van beleggers, ongeacht hun ervaring of kwalificatie.
- Het wel of niet overschrijden van een minimale investeringsgrens van €100.000: Deze grens kan bij andere regelgeving een rol spelen voor de toepasselijkheid van die regelgeving, maar binnen de ECSPR is deze drempel niet relevant voor de vraag of de regelgeving van toepassing is.
- Grootte van de groep beleggers: Op het moment dat de mogelijkheid tot deelname wordt aangeboden aan het publiek is de ECSPR van toepassing. Vervolgens is niet relevant hoeveel beleggers daadwerkelijk op het aanbod ingaan. Zelfs als slechts een klein aantal investeerders participeert, kan de ECSPR van toepassing zijn als de campagne openbaar is opgezet.
Kortom: zodra u een platform beheert waarop financiering via leningen of effecten aan een bredere beleggersgroep wordt aangeboden – hoe beperkt in aantal of ervaren die groep ook is – valt uw onderneming onder de ECSPR.
Wanneer is uw onderneming mogelijk niet ECSPR vergunningplichtig.
Er zijn ook situaties waarin de ECSPR niet van toepassing is. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer:- Het platform alleen financieringsvormen faciliteert die buiten de ECSPR vallen, zoals donatie - of op beloning gebaseerde crowdfunding;
- De financiering meer dan €5 miljoen per project binnen 12 maanden bedraagt;
- U zich richt op niet-Europese beleggers of enkel op één specifieke (gesloten) investeerdersgroep zonder publiek aanbod.
In dergelijke gevallen kunnen andere Europese of nationale regelgeving van toepassing zijn, zoals de Prospectusverordening, AIFMD, MiFID II en/of de Wft.
Geld ophalen als projecteigenaar zonder tussenkomst van een crowdfundingplatform
Als projecteigenaar kun je in sommige gevallen rechtstreeks geld ophalen voor de eigen onderneming, zonder gebruik te maken van een crowdfundingplatform. Ondanks dat het soms mogelijk is, valt het al snel onder overige financiële regelgeving. Zo kan het aantrekken van opvorderbare gelden van het publiek onder het verbod van artikel 3:5 Wft vallen, tenzij er wordt voldaan aan een vrijstelling. Ook het optreden als tussenpersoon — bijvoorbeeld via een website of mailing — kan onder het verbod van artikel 4:3 Wft vallen. Hoewel de ECSPR niet van toepassing is, betekent dit niet dat er buiten toezicht wordt geopereerd.
Hulp of advies nodig?
Twijfelt u of uw onderneming onder de ECSPR of mogelijk ander juridisch kader valt? Of wilt u weten welke stappen u moet nemen om compliant te zijn? Wij adviseren een juridisch adviseur in handen te nemen om uw overwegingen te staven. Deze juridisch adviseur kan u ook helpen met het voorbereiden van een eventuele vergunningaanvraag. Mocht er nog twijfel zijn ten aanzien van de reikwijdte, dan kunt u contact opnemen met ons via cspvergunningaanvraag@afm.nl.
Wettelijke vereisten
De ECSPR kent diverse verplichtingen waaraan crowdfundingdienstverleners moeten voldoen, zowel bij de aanvraag van een vergunning als daarna (doorlopende verplichtingen). Hieronder staan een aantal van deze verplichtingen:
• Informatieverstrekking: informatie die crowdfundingplatformen verstrekken aan hun klanten moet correct, duidelijk en niet misleidend zijn. En alle marketinguitingen moeten als zodanig duidelijk herkenbaar zijn.
• Verzuimgraden: crowdfundingdienstverleners die het verstrekken van leningen faciliteren moeten ieder jaar de verzuimgraad van hun projecten openbaar maken. De ECSPR stelt ook regels aan de berekening van de verzuimgraad.
• Blad met Essentiële Beleggingsinformatie (KIIS): voor ieder project moet een gestandaardiseerd blad worden geschreven. De projecteigenaar draagt meestal zorg voor het opstellen ervan, maar de crowdfundingdienstverlener moet de volledigheid, juistheid en duidelijkheid van de informatie controleren.
• Toelatingskennistest en simulatie verlies: crowdfundingdienstverleners moeten ervoor zorgen dat niet-ervaren beleggers een toelatingskennistest afnemen inclusief een simulatie van het potentiële verlies dat kan worden gedragen, voordat zij beginnen met beleggen.
• Eerlijk handelen: crowdfundingdienstverleners handelen eerlijk, rechtvaardig en professioneel in overeenstemming met de belangen van hun klanten. Zij betalen of aanvaarden geen vergoeding, korting of niet-geldelijk voordeel voor het geleiden van orders van beleggers naar een bepaald project.
• Uitbesteding: crowdfundingdienstverleners mogen diensten uitbesteden aan derden, maar de crowdfundingdienstverlener blijft volledig verantwoordelijk voor de naleving van de ECSPR met betrekking tot alle uitbestede activiteiten.
• Doeltreffende en prudente bedrijfsvoering: crowdfundingdienstverleners moeten beschikken over toereikende beleidsregels, procedures en controlemechanismen om een doeltreffende en prudente bedrijfsvoering te waarborgen, inclusief scheiding van verantwoordelijkheden en de bedrijfscontinuïteit.
Daarnaast vereist de ECSPR onder andere dat crowdfundingdienstverleners hun vermogensscheiding goed op orde hebben, een betrouwbaar en geschikt bestuur hebben, belangenconflicten voorkomen en zorgvuldig onderzoek doen bij projecteigenaren.
Wettelijke vereisten
Een aantal vereisten van de ECSPR zijn door de Europese Commissie verder uitgewerkt in zogeheten gedelegeerde verordeningen. Voorbeelden hiervan zijn regels rondom het blad met essentiële beleggingsinformatie, de toelatingskennistest voor niet-ervaren beleggers, klachtenbehandeling, het bedrijfscontinuïteitsplan, belangenconflicten, verzuimgraden en de vergunningaanvraag.
Daarnaast heeft ESMA Q&A’s gepubliceerd. Deze Q&A’s geven nadere uitleg over diverse onderdelen van de ECSPR. Ook hebben wij zelf Vragen en antwoorden (Q&A) Europese crowdfundingverordening opgesteld.