Provisieverbod

Ja. De kosten van een kennis- en ervaringstoets maken onderdeel uit van de distributiekosten van een product.

De kennis- en ervaringstoets is onderdeel van de werkzaamheden van de directe aanbieder die een product aan de klant aanbiedt, zonder daarbij te adviseren (‘execution only’). De toets wordt uitgevoerd in het kader van de beoordeling van de passendheid van het product bij de klant. De kosten van de toets (zowel voor de ontwikkeling van de toets als de doorlopende kosten) worden daarom aan de distributiekosten toegerekend en niet aan het financiële product zelf.

Ja, voor elke vorm van kosten die in rekening worden gebracht geldt dat deze moeten passen binnen de kennelijke onredelijkheidsnorm, zoals verwoord in artikel 86c tweede lid, onder a, van het BGfo. Uit deze norm volgt dat de beloning die de consument of cliënt voor de advies- en/of distributiedienstverlening aan de aanbieder betaalt, niet kennelijk onredelijk mag zijn gelet op de aard en reikwijdte van de dienstverlening.

Ja, de kosten van oriëntatiegesprekken moeten volledig worden opgenomen in het kostprijsmodel dat aanbieders moeten opstellen voor het berekenen van de advies- en distributiekosten. Deze kosten mogen dus niet terugkomen in de prijs van het product.

Uit de toelichting op artikel 86g van het BGfo blijkt namelijk dat de kosten die verbonden zijn aan het informeren van de cliënt over de inhoud van de dienstverlening in ieder geval onder de advieskosten moeten worden verstaan. Omdat alle advies- en distributiekosten moeten worden opgenomen in het kostprijsmodel, moeten ook de kosten van oriëntatiegesprekken die niet leiden tot een adviestraject worden meegenomen in de berekening van de advies- en distributiekosten.

Het uitgangspunt is dat de kosten van de unit(s) verantwoordelijk voor advies en distributie, inclusief overcapaciteit, moeten worden meegenomen in de berekening van advies- en distributiekosten volgens het kostprijsmodel.

Het kan zijn dat er in een individueel jaar een reorganisatie plaatsvindt in de advies- en/of distributie-unit. Het is mogelijk om daar rekening mee te houden in berekening van de advies- en distributiekosten. Alleen in dit betreffende jaar moeten dan de kosten voor deze reorganisatie worden meegenomen.

Een reorganisatie kan aanleiding geven om het kostprijsmodel zelf tijdelijk te wijzigen. Dit kan naar het oordeel van de AFM echter geen structureel karakter krijgen, door jaarlijks het kostprijsmodel aan te passen op over-, ondercapaciteit en reorganisaties. Hierdoor ontstaat namelijk een situatie die de schijn geeft van het toerekenen naar een gewenste uitkomst.