Provisieverbod

Onder een oriëntatiegesprek verstaat de AFM een gesprek waarin de directe aanbieder of adviseur/bemiddelaar een globale indruk geeft van zijn dienstverlening en de kosten daarvan. In deze fase kunnen klant en adviseur globaal vaststellen of zij iets voor elkaar kunnen betekenen. Bijvoorbeeld in het geval van een hypotheek kan de klant op hoofdlijnen bepalen of de dienstverlener een oplossing kan bieden die in zijn behoefte kan voorzien.

Het is belangrijk dat de klant zich goed oriënteert op de dienstverlening van de adviseurs/bemiddelaars en directe aanbieders. In de oriëntatiefase kan de klant onderzoeken welke dienstverlening hij van welke partijen, tegen welke kosten wil afnemen.

Aanbieders die zelf financieel advies geven over producten die onder het provisieverbod vallen of deze producten ‘execution only’ aanbieden, moeten een kostprijsmodel opstellen om de advies- en/of distributiekosten te bepalen. Dit kostprijsmodel moet door een accountant op juistheid worden gecontroleerd. Daarnaast moet een accountant jaarlijks controleren of de begrote kosten voor advies en distributie juist en volledig zijn toegerekend aan de financiële producten.

De accountantscontrole is opgenomen om te waarborgen dat de advies- en distributiekosten die in het dienstverleningsdocument opgenomen moeten worden, aansluiten bij de begrote kosten.

De controle op het kostprijsmodel moet door een externe accountant worden uitgevoerd. Dit kan bijvoorbeeld de externe accountant zijn die de jaarrekening van de directe aanbieder controleert.

Ja, de kosten van oriëntatiegesprekken moeten volledig worden opgenomen in het kostprijsmodel dat aanbieders moeten opstellen voor het berekenen van de advies- en distributiekosten. Deze kosten mogen dus niet terugkomen in de prijs van het product.

Uit de toelichting op artikel 86g van het BGfo blijkt namelijk dat de kosten die verbonden zijn aan het informeren van de cliënt over de inhoud van de dienstverlening in ieder geval onder de advieskosten moeten worden verstaan. Omdat alle advies- en distributiekosten moeten worden opgenomen in het kostprijsmodel, moeten ook de kosten van oriëntatiegesprekken die niet leiden tot een adviestraject worden meegenomen in de berekening van de advies- en distributiekosten.

Om de advies- en distributiekosten te berekenen voor producten die onder het provisieverbod vallen moeten directe aanbieders een kostprijsmodel opstellen. Het kostprijsmodel is van toepassing op alle kosten die door de directe aanbieder worden gemaakt in het directe kanaal vanaf het eerste klantcontact tot het sluiten van de overeenkomst.

Het kostprijsmodel geldt dus voor directe aanbieders die zelf financieel advies geven over producten die onder het provisieverbod vallen en voor aanbieders die deze producten ‘execution only’, dat wil zeggen zonder advies, aanbieden.