Evaluatie MiFID II: kostentransparantie en productontwikkeling moeten beter

Dit concludeert de Autoriteit Financiële Markten (AFM) op grond van haar toezichtervaring en beleidsmatige discussies binnen de European Securities and Markets Authority (ESMA) een jaar na invoering van MiFID II. 

Kosteninformatie niet goed vergelijkbaar

Op een aantal gebieden is de vertaalslag van de MiFID II-normen naar de praktijk onvoldoende. De AFM constateert dit vooral op het gebied van kostentransparantie en productontwikkeling. Beleggingsondernemingen rapporteren niet volledig over alle kosten en de manier waarop zij deze informatie aan beleggers weergeven varieert. Hierdoor kunnen beleggers kosteninformatie niet goed vergelijken. Bij productontwikkeling stellen beleggingsondernemingen, in ieder geval bij aanbod via execution only en vooral bij meer ingewikkelde producten, de doelgroep en distributiestrategie onvoldoende (scherp) vast. Hierdoor worden deze producten mogelijk nog aangeboden aan klanten voor wie deze niet geschikt zijn. De AFM roept partijen daarom op om de nodige verbeteringen door te voeren. 

Productinterventie voor betere bescherming van beleggers

De productinterventiebevoegdheid is door ESMA in samenwerking met de nationale toezichthouders in 2018 ingezet om het op de markt brengen, verspreiden of verkopen van binaire opties aan retailbeleggers te verbieden en van CFD’s te beperken. Hierdoor wordt voorkomen dat beleggers in Europa in (een deel van) producten handelen waarover bij toezichthouders grote bezorgdheid bestaat over de bescherming van de belegger. 

Transparantie op kapitaalmarkten

Op het gebied van kapitaalmarkten heeft MiFID II geleid tot een vergaande harmonisatie van de regels op Europees niveau. Een belangrijk onderdeel van MiFID II is de uitbreiding en aanscherping van de transparantieverplichtingen (pre- en post-trade) voor partijen die handelen op handelsplatformen. Deze beoogde uitbreiding van de transparantie is nog niet ten volle gerealiseerd. Voor een deel is dat te verklaren doordat bepaalde verplichtingen gefaseerd worden ingevoerd. Daarnaast ontwikkelen marktpartijen alternatieve handelsvormen zoals de systematische internalisatie (SI) waarvan betwist wordt of ze voldoende transparant zijn. Dit heeft de aandacht van de Europese wetgever. De AFM zal zich binnen ESMA blijven inzetten om transparantie verder te verbeteren. 

Uitbreiding rapportagedata

MiFID II heeft ook geleid tot een aanzienlijke uitbreiding van de hoeveelheid transactierapportagedata die de toezichthouders rechtstreeks ontvangen. De rapportageplicht draagt bij aan beter toezicht en integriteit van de markt. Er is nog wel een slag te slaan in de volledigheid en kwaliteit van de data.