Wat is marktmisbruik en waarom is het belangrijk dat te melden?

Meld marktmisbruik bij ons Meldpunt.

Wat is marktmanipulatie en wat is handel met voorwetenschap?

Als een belegger probeert een koers oneerlijk te beïnvloeden, dan is er sprake van marktmanipulatie.

Handel met voorwetenschap is het gebruiken van informatie die niet openbaar gemaakt is. Het is verboden voor een belegger te proberen winst te behalen of verlies te vermijden op basis van deze niet-openbare informatie. Dat betekent dat je niet mag (proberen te) handelen op of buiten de beurs op basis van deze (voor)wetenschap. Deze informatie/voorwetenschap mag je ook niet doorgeven aan anderen.

Wat doen wij om marktmisbruik op te sporen?

Wij zijn voortdurend bezig met het volgen (monitoren) van koersen. Als er een redelijk vermoeden van marktmisbruik wordt ontdekt, kunnen wij een onderzoek starten. De beleggingsonderneming (bank of broker) is dan verplicht om alle relevante informatie over de belegger aan de AFM te verstrekken.

Niet alleen bedrijven kunnen boetes krijgen bij het manipuleren van de markt of bij handel met voorkennis, maar ook particuliere beleggers.

Beleggingsondernemingen zijn verplicht om het aan de AFM te melden als zij een vermoeden van marktmisbruik hebben, ook als het om transacties van particuliere beleggers gaat. Het maakt daarbij niet uit of het om een grote of een kleine order of transactie gaat.

Bij het handelen op de beurs mag men geen:

• transacties verrichten of orders plaatsen die een onjuist of misleidend signaal geven over het aanbod, de vraag of de koers. Dat mag ook niet als je alleen maar verwacht dat ze een dergelijk signaal geven.
• transacties verrichten of orders plaatsen waarmee de koers van een financieel instrument op een kunstmatig niveau wordt gehouden.
• transacties verrichten of orders plaatsen en daarbij bedriegen of misleiden.
• informatie verspreiden die een onjuist of misleidend signaal geeft over het aanbod, de vraag of de koers van een financieel instrument, terwijl het duidelijk is dat de informatie onjuist of misleidend is.
• transacties verrichten met gebruik van voorwetenschap.

Marktmisbruik, elke melding is een signaal

Diverse professionele partijen zijn verplicht om verdachte orders en transacties te melden bij de AFM. Voor particuliere beleggers is dat niet verplicht, maar wij ontvangen graag meldingen van particulieren.

Wil je een melding doen van mogelijk marktmisbruik, omschrijf zo volledig mogelijk wat je hebt waargenomen, in welk fonds en wanneer het zich heeft afgespeeld en wat jouw vermoeden is.

De regels en het nut van het melden van marktmisbruik

Voor het vertrouwen van consumenten, beleggers en ondernemingen in de financiële markten is het belangrijk dat alle partijen integer handelen. Daarom heeft de Europese Commissie een aantal regels vastgesteld over marktmisbruik. Wij houden daarom toezicht op naleving van deze regels, en meldingen over marktmisbruik helpen ons om deze taak goed uit te voeren. Daarom is het belangrijk om mogelijk marktmisbruik bij de AFM te melden, ook als dit slechts een vermoeden is.

Dit zijn de regels die gelden voor iedereen:

1. Het is verboden de markt te manipuleren.
2. Het is verboden te handelen met voorwetenschap.

Dit zijn aanvullende regels voor professionele partijen:

1. Beursgenoteerde ondernemingen moeten voorwetenschap voor iedereen tegelijkertijd openbaar maken
2. Het is voor handelsplatformen en personen die beroepshalve transacties tot stand brengen of uitvoeren verplicht om opvallende orders en transacties van beleggers te melden. Er kan dus ook over jou gemeld worden wanneer je opvallend handelt
3. Analisten, journalisten en publicisten moeten zich houden aan de regels voor beleggingsaanbevelingen.

Wat doen wij met een melding?

Een melding van een vermoeden van marktmisbruik wordt doorgestuurd naar de afdeling die daar toezicht op houdt. Wij hebben gemerkt dat consumenten graag betrokken blijven bij het verloop van een (eventueel) onderzoek naar aanleiding van een melding. Toch kunnen wij je geen informatie geven over een (eventueel) lopend onderzoek. Dit kan het onderzoek schaden.

Daarnaast kunnen wij pas informatie over de resultaten van een onderzoek delen als alle feiten onderzocht en bewezen zijn en de wet het toelaat de uitkomsten te publiceren. Zodra een onderzoek is afgerond en er een boete of dwangsom is opgelegd, publiceren wij deze informatie op onze website.

Handelsmaatregel

Wij kunnen een handelsmaatregel nemen als dat in het belang van beleggers of de ordelijke handel noodzakelijk is. Ze kan de handel in een aandeel stilleggen voordat de beurs opent, maar ook tijdens een handelsdag.

Ook kunnen wij de handel stilleggen op Euronext en TOM. Dit gebeurt als het risico bestaat dat beleggers niet allemaal tegelijk dezelfde informatie hebben gekregen. Het risico op ongelijke informatie voor beleggers kan bijvoorbeeld ontstaan als een bedrijf voorwetenschap niet meer vertrouwelijk kan houden.

Als zulke informatie 'uitlekt' of niet onder alle beleggers wordt verspreid, kunnen beleggers met deze informatie hier hun voordeel mee doen. Daarbij kunnen andere beleggers worden benadeeld. Wij kunnen dan besluiten de handel te onderbreken of op te schorten totdat iedereen de kans heeft gekregen om de informatie te ontvangen via een persbericht.