Persbericht 11/09/25

Goede en tijdige uitleg over gevolgen compensatieregeling nodig

Deelnemers kunnen het risico lopen door een keuze of een levensgebeurtenis (baanwissel, zorg dragen voor zieke naasten) geen of minder compensatie in hun pensioenregeling te ontvangen. Voor sommige deelnemers kan dit een aanzienlijk bedrag zijn. De Autoriteit Financiële Markten (AFM) maakt zich zorgen dat deelnemers niet goed op de hoogte zijn van de gemaakte compensatieafspraken en daardoor teleurgesteld raken als zij geen compensatie ontvangen. Het is daarom belangrijk dat zij goed geïnformeerd worden over hoe hun compensatieregeling werkt en wanneer zij hiervoor in aanmerking komen. Hierbij ligt niet alleen een verantwoordelijkheid bij pensioenfondsen, maar ook bij sociale partners.

In het kort

Rol voor sociale partners en pensioenfondsen
Methodiek voor vaststelling van compensatieregeling verschilt per pensioenfonds
Maak tijdig inzichtelijk wat de gevolgen zijn van de compensatieregeling
Leg uit hoe de compensatie tot stand komt

Rol voor sociale partners en pensioenfondsen

Een werkgever zou zijn werknemers moeten informeren over de manier waarop compensatie uit kan pakken in specifieke situaties, bijvoorbeeld bij (on)betaald verlof, vrijwillige voortzetting, seizoenswerk en wisselende dienstverbanden. De informatie bereikt de deelnemer gemakkelijker via de werkgever door bijvoorbeeld e-mails, nieuwsberichten op het intranet of werknemersbijeenkomsten. Van belangenbehartigers voor werknemers, zoals vakbonden en ondernemingsraden, mag worden verwacht dat zij hier ook scherp op zijn. Zij kunnen daarnaast zelf bewustwording bij deelnemers creëren.

Door deelnemers tijdig te informeren over de compensatieregeling, spelen ook pensioenfondsen een belangrijke rol in het voorkomen van voorzienbare teleurstelling bij deelnemers. In ons rapport ‘Informeer deelnemers tijdig en concreet over compensatie' geven wij een aantal goede voorbeelden en aandachtspunten aan pensioenfondsen om deze op weg te helpen. Daarnaast besteden we aandacht aan onze verwachtingen van de invulling van wettelijke verplichtingen bij communicatie over compensatie.

Methodiek voor vaststelling van compensatieregeling verschilt per pensioenfonds

Bij nagenoeg alle pensioenfondsen die overstappen op de nieuwe pensioenregeling is sprake van een compensatieregeling. Compensatie is bedoeld voor actieve deelnemers die een toekomstig nadeel ondervinden van de overstap op een andere premiesystematiek. Sociale partners bepalen of compensatie wordt toegekend en hoe de compensatieregeling wordt ingericht. Het pensioenfonds beoordeelt vervolgens of compensatie adequaat is en past binnen een evenwichtige transitie.

De methodiek achter de vaststelling van compensatie verschilt per pensioenfonds, net als welke deelnemers compensatie ontvangen en de wijze waarop compensatie aan het individu wordt toebedeeld. Als een deelnemer dat niet weet en door bijvoorbeeld wisseling van baan (deels) geen compensatie krijgt, kan dit tot een aanzienlijke tegenvaller leiden. De gemaakte compensatieafspraken kunnen in ieder geval vragen oproepen bij deelnemers, wat het belang van informatie over de concrete gevolgen voor deelnemers extra relevant maakt.

Maak tijdig inzichtelijk wat de gevolgen zijn van de compensatieregeling

Het is in het belang van het pensioenfonds erop aan te sturen dat sociale partners zo spoedig mogelijk de details van een transitieplan - waarin sociale partners de gemaakte afspraken vastleggen – uitwerken, zodat inzichtelijk wordt wat de impact is voor (groepen) deelnemers. Duidelijkheid over de inrichting van de compensatieregeling is nodig om deelnemers hierover tijdige en concrete informatie te verstrekken. Door deelnemers tijdig en concreet te informeren over de compensatieafspraken en de gevolgen van individuele keuzes en levensgebeurtenissen vóór invaren op hun compensatie, verklein je de kans op teleurstellingen. Goede samenwerking met de werkgever kan hierbij helpen.

Leg uit hoe de compensatie tot stand komt

Voorafgaand aan het transitiemoment is de exacte hoogte van compensatie nog niet bekend. Voor deelnemers valt vaak lastig vast te stellen hoe de compensatieregeling werkt. Van belang is dat pensioenfondsen hier transparant over zijn. Maak bijvoorbeeld duidelijk welke deelnemers wel of geen compensatie ontvangen en van welke factoren dit afhankelijk is, zoals dekkingsgraad, leeftijd of status. Maak het na het transitiemoment mogelijk voor deelnemers om te achterhalen hoe het definitieve persoonlijke compensatiebedrag tot stand is gekomen. Stel bijvoorbeeld het percentage dat elke leeftijd aan compensatie ontvangt beschikbaar aan deelnemers en wijs hen erop dat ze informatie over de berekening kunnen opvragen. Het kan daarbij ook helpen om (in een diepere laag) de compensatie in het bredere transitieplaatje te plaatsen, zodat duidelijk wordt dat de keuzes over de inrichting van de compensatieregeling en de informatie hierover onderdeel zijn van uitgebreidere informatie over persoonlijke gevolgen van de pensioentransitie.