Beheerst beloningsbeleid

Financiële ondernemingen moeten een beheerst beloningsbeleid hanteren. Het doel is om perverse prikkels voorkomen die kunnen leiden tot ongewenste en onverantwoorde risico’s voor de (soliditeit van de) onderneming of tot het niet centraal stellen van het klantbelang.

De regels voor een beheerst beloningsbeleid, die staan in de Wet beloningsbeleid financiële ondernemingen (Wbfo, hoofdstuk 1.7 van de Wft), gelden voor alle natuurlijke personen die werken voor of onder verantwoordelijkheid van een financiële onderneming met zetel in Nederland.

Beloning van medewerkers bij financiële ondernemingen kunnen leiden tot prikkels waar het klantbelang niet bij gebaat is. Een zorgvuldige behandeling van klanten moet voorop staan en daarom is het belangrijk dat financiële ondernemingen inventariseren wat de financiële en niet-financiële risico’s zijn. Ondernemingen moeten deze risico’s beheersen om perverse prikkels te voorkomen. Het uitvoeren van een risicoanalyse en het nemen van passende maatregelen zijn daar een onderdeel van.

Het gedrag van medewerkers wordt niet alleen beïnvloed door het salarisstrookje dat zij ontvangen, het gaat ook om niet-financiële prikkels zoals de waardering die wordt ‘uitgedeeld’ door (top)managers in de vorm van complimenten, status en betrokkenheid bij interessante projecten. De AFM heeft onderzoek uitgevoerd naar de invloed van aansturing op het gedrag van medewerkers heeft de AFM. Het is belangrijk dat (top)managers zich ervan bewust zijn wat de wijze van aansturing doet met het gedrag en de motivatie van medewerkers. En dat verantwoorde én perverse prikkels dus gelegen kunnen zijn in zowel belonen als waarderen.

Financiële ondernemingen moeten beschikken over een schriftelijk vastgelegd beheerst beloningsbeleid dat van toepassing is op alle medewerkers. Deze verplichting geldt ongeacht de wijze waarop het beloningsbeleid is vormgegeven. Deze geldt dus ook voor ondernemingen met medewerkers, inclusief directieleden en bestuurders, met een 100% vast salaris.

De beschrijving van het beloningsbeleid moet aansluiten bij de omvang van de onderneming. Hierbij geldt de stelregel: hoe complexer of groter de onderneming, des te uitgebreider de beschrijving. Ook mag de beschrijving geen onjuist beeld geven van de beloningspraktijk van de onderneming.

Een financiële onderneming hoeft geen beloningsbeleid op te stellen als de onderneming geen personeel in dienst heeft en ook niet als de bestuurder van de onderneming niet in loondienst is. Dat is bijvoorbeeld het geval wanneer een financieel dienstverlener alleen werkt.

Een beheerst beloningsbeleid omvat beloningen in de ruimste zin van het woord (zoals variabel, vast, promotie, auto, pensioen, cursussen). Ook de criteria voor het toekennen van beloningen, zoals functieprofielen, prestatiecriteria en resultaatafspraken, en het meten en beoordelen van die criteria vallen eronder. In het beloningsbeleid moet u in elk geval aandacht besteden aan de verhouding tussen de vaste en variabele beloningen, de samenstelling van de variabele beloning en de criteria voor toekenning van de beloning.

De volgende elementen moeten in ieder geval meegenomen worden in de beschrijving:

• het aantal personen dat variabel beloond wordt en het bedrijfsonderdeel waar zij werken
• het aantal personen dat een totale jaarlijkse beloning van €1 miljoen of meer heeft ontvangen

De regels over een beheerst beloningsbeleid gelden voor alle natuurlijke personen die werkzaamheden verrichten voor de onderneming of onder verantwoordelijkheid van deze onderneming vallen. Het gaat dus niet alleen om medewerkers met een (vaste) dienstbetrekking, maar om alle personen die onder verantwoordelijkheid van de financiële onderneming werken, zoals ingehuurde uitzendkrachten of freelancers.

Daarnaast maakt het niet uit welke functies die personen vervullen. Alle functies in een organisatie vallen onder de reikwijdte van de wet. De wet is dus niet beperkt tot de functies waarin personen zich daadwerkelijk bezighouden met het verlenen van financiële diensten. Ook voor bijvoorbeeld secretaresses of medewerkers van een ICT-afdeling geldt de verplichting een beheerst beloningsbeleid op te stellen en te voeren.

Wanneer een financiële onderneming deel uitmaakt van een groep, kan het zo zijn dat de regels ook van toepassing zijn op de groep van ondernemingen waarbinnen de onderneming zich bevindt of op eventuele dochterondernemingen.

Als de onderneming een jaarverslag publiceert, moet de beschrijving van het beheerst beloningsbeleid daarin opgenomen zijn. Als de financiële onderneming een website heeft, moet de beschrijving ook openbaar gemaakt zijn op de website.

Het doel van openbaarmaking is transparantie. Zo is voor de klant duidelijk hoe uw medewerkers worden beloond en hoe u ervoor zorgt dat de risico’s op onzorgvuldige klantbehandeling worden beheerst.

De openbaarmaking moet aansluiten bij de omvang van de onderneming. Dit betekent dat het voor kleinere ondernemingen in de vorm van een samenvatting mag. Het uitgangspunt hierbij is: hoe complexer of groter de onderneming, des te uitgebreider de beschrijving. Ook mag de beschrijving geen onjuist beeld geven van de beloningspraktijk van de onderneming.