‘Goede pensioeninformatie wordt steeds belangrijker’

‘De nieuwe richtlijn, IORP II, moet voor betere informatieverstrekking aan deelnemers zorgen. Maar hoe breng je dat in de praktijk? Onder de vlag van EIOPA hebben we met Europese toezichthouders good practices opgesteld die pensioenuitvoerders en beleidsmakers op weg helpen.

Nederland voorloper bij pensioeninformatie

De AFM werd gevraagd om voorzitter te zijn van die werkgroep. Dat is niet zo gek. Nederland is met de ontwikkeling van pensioeninformatie namelijk verder dan veel andere Europese lidstaten. Als het gaat over digitalisering en de wijze waarop je informatie aanbiedt, bijvoorbeeld. Maar ook over communicatie rondom onzekerheid van de pensioenuitkering. Zo is Nederland een van de eerste landen waar een gestandaardiseerd pensioenoverzicht (het UPO) is geïntroduceerd. Als Nederlandse toezichthouder, met Jeroen van den Bosch en ik als voornaamste vertegenwoordigers, drukten we dan ook een grote stempel op de EIOPA-rapporten.

Pensioencommunicatie in Europa naar een hoger niveau

Er zijn veel verschillen in pensioencommunicatie binnen de Europese lidstaten. Door IORP II gelden nieuwe regels waardoor sommige lidstaten flinke stappen moeten maken. In Nederland vallen de aanpassingen mee. Op het UPO moet nieuwe informatie over de pensioenbijdrage en de kosten van beschikbare premieregelingen. Ook maken pensioenprojecties een terugkeer. Deze worden op het UPO van 2020 op een geavanceerdere manier berekend, uniek voor Europa.

Handvatten voor betere informatieverstrekking

De handvatten stellen toezichthouders in staat – dus ook de AFM – om goed na te denken over het doel van pensioencommunicatie. Vooral van het UPO. Dat moet inzicht geven in iemands huidige pensioenopbouw én toekomstige oude dag. Daarnaast is het belangrijk dat verschillende pensioenoverzichten eenvoudig met elkaar te vergelijken zijn en moet de deelnemer geholpen worden bij het maken van keuzes.

Praktijkvoorbeelden

Anderzijds geven we praktijkvoorbeelden voor andere informatie. Daarbij richten we ons op verschillende doelgroepen. Zo zoomen we voor toekomstige deelnemers in op informatie over behaalde beleggingsresultaten van een pensioenuitvoerder. Voor deelnemers vlak voor pensionering richten we ons op een stappenplan voor het maken van keuzes. En voor pensioengerechtigden gaan we in op de frequentie en wijze waarop zij tijdens hun pensioen worden geïnformeerd.

Meer keuze vereist betere informatie

Een belangrijk deel van de good practices gaat over beschikbarepremieregelingen. Deze worden steeds populairder in Nederland en kunnen in een nieuw pensioenstelsel een verdere vlucht nemen. Deelnemers krijgen dan meer verantwoordelijkheid voor hun pensioenopbouw en meer ruimte voor keuzevrijheid. Goede en begrijpelijke informatie wordt daarom steeds belangrijker. Met onze inspanningen – nu in Europees verband, maar ook in ons doorlopend toezicht – kunnen we daar een belangrijke bijdragen aan leveren. En zo mensen helpen bij het maken van verstandige beslissingen.’

Ruben Laros is beleidsadviseur bij de Autoriteit Financiële Markten (AFM). Hij is namens de AFM onder meer betrokken bij de voorbereiding op nieuwe nationale en internationale regelgeving.